Lần ngược về lịch sử em nhé, từ thời kỳ đầu tân nhạc những năm 30 thế kỷ trước, cùng những điệu valse, rumba, chacha, điệu nhạc tango quyến rũ xuất phát từ châu Mỹ Latin cũng đã du nhập vào nhạc Việt rồi đấy. Từ những bản "nhạc Tây lời Việt", dần dần, đã có những bản nhạc tango "thuần Việt". Như bản La cumparsita (Đoàn vũ hội hoá trang) lừng danh trong lịch sử tango, đã được nhạc sĩ Phạm Duy viết lời Việt thành bản Vũ nữ thân gầy ai cũng biết: "Đàn đã khơi rồi, trong lúc đêm tàn rơi. Đàn khóc ai hoài, cho héo hon lòng tôi.."
Chắc em nhớ bài thơ Chiều nổi tiếng của Hồ Dzếnh, lời thơ ấy đã được nhạc sĩ Dương Thiệu Tước phổ thành một bản tango bất hủ. Mà dường như chỉ có Chiều là bài thơ được phổ nhạc thành một bản tango thành công nhất. Hẳn em không biết rằng, bài thơ Tống biệt, của Tản Đà, với những hình ảnh như trên tiên cảnh: "Lá đào rơi rắt lối thiên thai, suối tiễn, oanh đưa những ngậm ngùi. Nửa năm tiên cảnh, một bước trần ai" cũng đã từng được nhạc sĩ Võ Đức Thu phổ nhạc thành một bản tango, tuy nhiên ca khúc ấy không được người yêu nhạc đón nhiệt nồng nhiệt cho lắm.
Hay hát nhạc tiền chiến, chắc em biết danh nhạc sĩ Hoàng Trọng, tác giả ca khúc Dừng bước giang hồ. Nhưng hẳn em chưa biết Hoàng Trọng chính là "Vua tango" trong giới nhạc sĩ nước ta thời kỳ những năm 40 đến 60 của thế kỷ trước. Nhạc sĩ Nguyễn Thụy Kha đã từng nhận xét, bản Đường về của Hoàng trọng là một bản tango mẫu mực có thể đưa vào sách giáo khoa dạy khiêu vũ. Chắc rằng hầu hết những bản tango của Hoàng Trọng khá xa lạ với em, nhưng hẳn em đã nghe Hai phương trời cách biệt nói về nỗi nhớ thương người yêu da diết qua tiếng hát Bảo Yến: "Ánh nắng chiều thoáng phai rồi, hoàng hôn khơi thương nhớ tới xa xôi. Nhớ mãi nhớ muôn đời, một chiều em khóc trong hồn tôi...". Đấy chính là "Vua tango", em đã biết chưa?
Biết Hoàng Trọng rồi, em hãy tìm trên mạng mà xem, "gia tài" tango của ông lớn biết dường nào. Nghe thử đi, rồi em sẽ mê mẩn Mộng ban đầu của ông (lời Hồ Đình Phương) với những nét nhạc tuyệt vời vẽ nên bức tranh phong cảnh làng quê thật thân thương: "Quê em miền thùy dương, lúa ngọt ngào hoa mới. Gió mang mùa xuân tới, hôn liếp dừa lên hương, hương thơm tràn muôn lối...".
Mà nhắc đến Mộng ban đầu là anh lại nhớ tới một bản tango cũng vẽ nên khung cảnh làng quê đầy màu sắc khác: "Hôm nay về thăm nhà, nhịp chân lối đi quen xưa. Đây vẫn cây cầu đá, kia mấy bụi tre già. Sang ngang một con đò, bồng bềnh con nước đưa, sương trắng phủ xa mờ, vài cách én bơ vơ...". Chính là bài Cô bé ngày xưa của Hoài Linh mà anh vẫn thường hay hát đó em. Ngày xưa, anh vẫn thường vừa hát vừa mơ một ngày "tình hai đứa thêu hoa" như trong lời bài hát!
Mơ mộng, bọn anh còn ước "Từ ngày có em về, nhà mình tràn ánh trăng thề...". (Bài tango cho em, Lam Phương). Một bài hát tràn đầy những mơ ước tươi đẹp về một cuộc sống lứa đôi hạnh phúc, nên được nhiều thế hệ người yêu âm nhạc nối tiếp nhau cùng hát.
Đôi khi, không mơ mộng, thì bọn anh hát những bài "tả cảnh" như Ai đi ngoài sương gió của Nguyễn Hữu Thiết: "Trời thu mưa bay bay, mà lòng ai như say. Hoa lá rơi đầy, từng giọt mưa rơi rơi...". Cứ mưa buồn là ôm đàn ra hát, hợp cảnh hợp tình lắm đấy em ạ.
Đó là những bản tango đẹp! Còn bọn anh thuộc nhiều bản tango khác, buồn và...sến nữa kia em ạ. Thời sinh viên, chưa mảnh tình vắt vai, bọn anh vẫn ôm đàn say sưa hát "Đã biết em vô tình, mà lòng anh vẫn yêu, đã biết em hững hờ, mà lòng vẫn nhớ thương...” (Sao em nỡ vô tình, Nguyễn Hữu Sáng). Gần đây, anh cũng nghe ca sĩ Lam Trường, thần tượng của tụi em, cũng hát bài này đấy!
Rồi cũng một bài của Hoàng Trọng mà bọn anh hay hát, chắc em đã nghe những giai điệu đẹp mà buồn này: "Biết đến bao giờ, gặp lại người em thời ấu thơ. Để đón tin mừng, từ ngày thuyền xuân về bến mơ. Thì phút giờ đây, gặp mùa áo cưới nở hoa, quà nghèo chỉ có bài ca. Tặng nàng trước khi lìa xa" (Tiễn bước sang ngang). Đấy mới là bài tango buồn thôi em nhé, đến bài này mới gọi là "sến" này, không nhắc em không nhớ thôi, nhắc rồi quên sao được: "Được tin em lấy chồng, lòng anh buồn biết mấy. Được tin em lấy chồng, chắc người từ độ ấy, còn thương tiếc khôn nguôi..." (Được tin em lấy chồng, Châu Kỳ).
Rồi có bài "than nghèo kể khổ" như "Đôi khi muốn nói yêu ai nhưng ngại ngùng đành lãng phai,... đời nghèo nào dám mơ tình nhung". Đấy, nhiều bản tango các nhạc sĩ miền Nam mà bọn anh thuộc, hầu hết đã từng hát cho em nghe đều buồn đến...thê lương vậy đấy. Nhưng nhờ giai điệu đẹp quá, mượt mà, tha thướt quá, mà bọn anh vẫn cứ hát, đôi khi không hợp với "tâm trạng" bài hát chút nào. Có thể vì sức cuốn hút của giai điệu tango chăng?
Em đã từng nhận xét, trong một thời kỳ dài, tango không xuất hiện ở miền Bắc còn đang trong bom đạn. Nhưng từ sau ngày hoà bình, đã xuất hiện Bản tango Hà Nội của Diệp Minh Tuyền, em đã nghe rồi chứ? Anh nhớ bài này qua tiếng hát Thế Sơn, ca sĩ của bài "Oẳn tù tì" của Tôn Thất Lập mà em yêu thích ấy.
Từ ngày đất nước đổi mới đến nay, vẫn có những ca khúc nối tiếp mạch chảy của dòng tango trong nhạc Việt đó em. Xa vắng của Nguyễn Văn Hiên này, với "đôi mắt yêu kiều, như nói bao điều, vương vấn trong tim thành lời nhớ. Mai dẫu xa rồi, đi khắp phương trời, xa vắng không phai mờ tình yêu", thật đẹp, thật nồng ấm phải không em. Rồi Bài tango xa rồi mới xuất hiện mấy năm gần đây của Hoài An, được ghi nhớ vì đoạn nhạc dạo lấy từ Hồ Thiên Nga, còn ca khúc gắn liền với tên tuổi của "búp bê" Thanh Thảo nữa đấy!
Anh đã đưa em ngược dòng lịch sử ca khúc Việt để đến với những bản tango rồi, em thấy đã nhiều chưa? Mà đó mới chỉ là những bài anh nhớ thôi đấy nhé, ngoài ra còn nhiều, nhiều nữa. Em có biết rằng ca sĩ Khánh Ly, không chỉ nổi danh với dòng nhạc Trịnh, còn được mệnh danh là "Nữ hoàng tango" không? Vì số lượng bài theo điệu tango cô ấy hát nhiều lắm. Tango đã là một dòng chảy mạnh mẽ trong nguồn âm nhạc nước ta, luôn dào dạt không bao giờ suy yếu đâu em ạ.
Còn bây giờ, ta lại tiếp tục bật nhạc lên, lắng nghe những nhịp phách rộn ràng của điệu tango em nhé!
Tiên Long SN22
0 nhận xét:
Đăng nhận xét